Αντιμετώπιση των προβλημάτων που απασχολούν τα άτομα με αναπηρία

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΚΟΜΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ «ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ», 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2008
ΜΑΝΟΥΣΟΣ – ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ζούμε σε μια κοινωνία η οποία καυχάται για τις καταβολές της από τις αρχαίες ελληνικές δημοκρατίες. Ζούμε ακόμη σε μία κοινωνία, η συντριπτική πλειοψηφία των μελών της οποίας αυτοπροσδιορίζονται ως Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Οι δύο αυτές παραδόσεις ανάγουν το ανθρώπινο πρόσωπο σε υπέρτατη αξία. Παρόλα αυτά, στην κοινωνία μας ένα 10% περίπου του πληθυσμού, τα άτομα δηλαδή με αναπηρία, δεν έχει τις δυνατότητες στη ζωή που όλα τα άλλα μέλη της κοινωνίας, όλα τα άλλα πρόσωπα έχουν. Αυτό πρέπει να μας προβληματίσει. Και είναι ένα διαχρονικό ζήτημα της πολιτείας, αλλά είναι και ένα ζήτημα στο οποίο η κοινωνία και κάθε ένας από εμάς έχει τις δικές του ευθύνες για τις οποίες πρέπει να δουλέψει.
Ανέφερα ότι το 10% του πληθυσμού είναι τα άτομα με αναπηρία στη χώρα μας και δυστυχώς όπου κι αν ψάξετε, θα δείτε ότι τα νούμερα αναφέρονται περίπου, δεν υπάρχει μία πλήρης καταγραφή και πρέπει να γίνει πολλή δουλειά και σ’ αυτό. Όμως, σκεφτείτε: Αν ανάγουμε το 10% του πληθυσμού σε οικογένειες, σε σπίτια, θα συνειδητοποιήσουμε ότι ένα στα τρία ή ένα στα τέσσερα το πολύ σπίτια στην πατρίδα μας έχει πρόβλημα με κάποιο άτομο με αναπηρία.

Το ζητούμενο είναι τα άτομα αυτά να μπορούν να έχουν μία ζωή όπως όλοι μας. Και το πρώτο και κύριο, κατά την άποψή μου, είναι να μπορούν να ενταχθούν στο χώρο της εργασίας, γιατί αυτό θα μπορεί να τους κάνει να ζήσουν με αξιοπρέπεια και αυτόνομα τη ζωή τους.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΕΔ ένα 80% των ατόμων με αναπηρία στον τόπο μας είναι άνεργοι και αυτό θα πρέπει να το συγκρίνουμε με το αντίστοιχο νούμερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που είναι 50%, άρα έχουμε εδώ να κάνουμε πολύ δρόμο.
Η Έκθεση της Διακομματικής Επιτροπής για τα άτομα με αναπηρία είναι πιστεύω μία υποδειγματική δουλειά και πρέπει να συγχαρούμε τα μέλη της, τα μέλη της Επιτροπής που τη συνέταξαν. Να τονίσουμε το γεγονός ότι τα τέσσερα τουλάχιστον από τα πέντε κόμματα κατέληξαν σε κοινές θέσεις και αυτό πιστεύω ότι είναι ένα μήνυμα για το τι πρέπει να κάνουμε από εδώ και πέρα. Γιατί ασφαλώς τα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία είναι ζητήματα τα οποία κατά την άποψή μου δεν θα πρέπει να προσεγγίζονται με ιδεολογικό τρόπο. Είναι ζητήματα από αυτά τα οποία με τον κοινό νου και με την ανθρωπιά όλων μας μπορούν και πρέπει να προσεγγίζονται και αυτό κατά την άποψή μου είναι το μήνυμα του κοινού πορίσματος των εκπροσώπων των τριών τουλάχιστον κομμάτων που συμμετείχαν στην Επιτροπή.
Στον τόπο μας έχει συντελεστεί μεγάλη πρόοδος τα τελευταία χρόνια όσον αφορά τα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία, όμως σε καμία περίπτωση η πρόοδος αυτή δεν είναι αρκετή. Έχουμε μεγαλύτερη προσβασιμότητα και με την πολύ στενή έννοια, περισσότερες ράμπες, αλλά και με την ευρύτερη έννοια πολλά προγράμματα που εντάσσουν τα άτομα με αναπηρία στην πραγματική κοινωνική και οικονομική ζωή.
Έχουμε για πρώτη φορά έναν νόμο, τον 3304/2005, που θεσμοθετεί στοιχειώδη δικαιώματα για την κατάργηση των διακρίσεων εις βάρος των ατόμων με αναπηρία στο χώρο της εργασίας. Η ίδια η Εθνική Συνομοσπονδία των Ατόμων με Αναπηρία χαρακτηρίζει το νόμο αυτό του 2005 πρώτο και ιδιαίτερα σημαντικό βήμα για τα καταργηθούν οι διακρίσεις στον τόπο μας.
Έχουμε την προσπάθεια του Υπουργείου Υγείας με την κάρτα αναπηρίας, η οποία πιστεύω ότι είναι μία πραγματική τομή και θέλω να ελπίζω, κύριε Υπουργέ, ότι θα προχωρήσει τάχιστα λύνοντας και τα ζητήματα που έχουν να κάνουν και με το Υπουργείο Απασχόλησης και με τα ασφαλιστικά ταμεία, ώστε να μπορούν να εξυπηρετούνται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι ανάπηροι και μάλιστα να ξεκαθαρίσει και ποιοι είναι αυτοί που είναι δια βίου ανάπηροι και δεν θα χρειάζεται να ταλαιπωρούνται με διαρκείς επισκέψεις και εξετάσεις από επιτροπές.
Έχουμε ακόμα την καλή δουλειά που έχει γίνει στο Υπουργείο Παιδείας και αναφέρομαι ειδικότερα στο σχέδιο νόμου που είναι έτοιμο εξ όσων γνωρίζω για την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση, ένα σχέδιο νόμου το οποίο ικανοποιεί ένα χρόνιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος στον τόπο μας, αυτό της υποχρεωτικότητας της αγωγής για τα άτομα με αναπηρία, της «Αγωγής και Εκπαίδευσης» όπως είναι ο σωστός όρος, έτσι ώστε να καλύπτονται όλες οι δραστηριότητας.
Έχουν γίνει, λοιπόν, σημαντικά βήματα, αλλά κανείς μας δεν πρέπει να είναι ικανοποιημένος, όσο οποιοσδήποτε ανάπηρος στη χώρα μας αντιμετωπίζει δυσκολίες που δεν θα έπρεπε ως εκ της θέσεώς του.
Στον ελάχιστο χρόνο που μου απομένει θα ήθελα να πω δύο λόγια για το ποιες πιστεύω ότι είναι οι δυσκολίες στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και που μας οδηγούν ως προς το πρακτέο.
Για μένα οι δυσκολίες εκτός από τις προφανείς έχουν να κάνουν με δύο ζητήματα:
Το ένα είναι ότι για να πετύχουμε πραγματική ισονομία και ισοπολιτεία των αναπήρων στην κοινωνία μας χρειαζόμαστε τη συνεργασία πραγματικά ολόκληρης της Κυβέρνησης, όλων των Υπουργείων, όλων των φορέων της κοινωνίας, της τοπικής αυτοδιοίκησης κλπ. Και αυτό γιατί; Προφανώς οι άνθρωποι αυτοί για να ζήσουν κανονικά χρειάζονται οριζόντια σε όλες τις φάσεις της ζωής, της πολιτείας, της κοινωνίας να έχουν μία κατάλληλη μεταχείριση. Αυτό μας φέρνει αντιμέτωπους με το γνωστό πρόβλημα στην Ελλάδα των συναρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων, που πρέπει να λυθεί.
Μια άλλη ακόμα ιδιαιτερότητα της αντιμετώπισης του ζητήματος της αναπηρίας είναι ότι η κατάσταση είναι δυναμική και αλλάζει διαρκώς.

Και αλλάζει διαρκώς γιατί η ζωή όπως εξελίσσεται, η τεχνολογία όπως εξελίσσεται μας φέρνουν διαρκώς μπροστά σε νέες συνθήκες, νέες δυνατότητες μέσω της τεχνολογίας, νέα προβλήματα μπροστά στις νέες δραστηριότητες που υπάρχουν. Άρα δεν μπορούμε αυτά να τα αντιμετωπίσουμε με τις παραδοσιακές, αν θέλετε, πολιτικές μεθόδους όπου έχουμε μία νομοθετική δραστηριότητα που καταλήγει σε μία εκτελεστική πράξη κ.ο.κ.. Χρειάζεται μία πιο δυναμική και γρήγορη ανταπόκριση σ’ αυτά που συμβαίνουν.
Για να πω επιγραμματικά τι νομίζω ότι πρέπει να γίνει επί του πρακτέου, θα αναφερθώ καταρχήν σε δύο πολύ σημαντικά ζητήματα που και η Έκθεση θίγει και με τα οποία ασφαλώς συμφωνώ και συνηγορώ. Το ένα είναι ότι χρειάζεται να συσταθεί μία Ειδική Μόνιμη Επιτροπή της Βουλής για τα ζητήματα αυτά. Χρειάζεται ακόμα για το συντονισμό των δράσεων μία αντίστοιχη μονάδα στην πλευρά της εκτελεστικής εξουσίας, μία ειδική γραμματεία. Προσωπικά θα έλεγα ότι επειδή τα ζητήματα αφορούν όλα τα Υπουργεία δεν πρέπει να είναι μία ειδική γραμματεία σ’ ένα Υπουργείο, αλλά πρέπει να είναι δίπλα στο γενικό γραμματέα της Κυβέρνησης ένας ειδικός γραμματέας που θα έχει αρμοδιότητα για το συντονισμό των δράσεων.
Από κει και πέρα έχουμε το μεγάλο θέμα της χρηματοδότησης. Χρειάζεται χρηματοδότηση στους φορείς και στις δομές που εξυπηρετούν τα άτομα με αναπηρία. Θα μιλήσω για την πατρίδα μου. Έχουμε μία σειρά από φορείς που εξυπηρετούν όλη την Κρήτη, το ΚΗΦΑΜΕΑ, το ΚΗΦΑΠ, την ΕΛΕΠΑΠ, το Κέντρο Αποκατάστασης παιδιών και νέων Κρήτης κ.λπ. τα οποία χρειάζονται χρηματοδότηση. Ένας απλός τρόπος είναι να βελτιωθεί η χρηματοδότηση από τα ασφαλιστικά ταμεία και οι αμοιβές που πληρώνουν τα ταμεία να είναι συμβατές μ’ αυτό που και στην αγορά θα πλήρωναν ούτως ώστε να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους.
Πιστεύω ακόμα ότι στο πρόγραμμα του Υπουργείου Υγείας για την κοινωνική συνοχή το οποίο ενεργοποιείται από το φθινόπωρο θα πρέπει να υπάρξουν ειδικές πρόνοιες για τα άτομα με αναπηρία.
Θα είχα πολλά ακόμα να πω αλλά δεν θα κάνω κατάχρηση του χρόνου. Θέλω μόνο να πω ότι όταν καταφέρουμε να εντάξουμε τα άτομα με αναπηρία στην κοινωνία μας συνολικά, τότε δεν θα είναι αυτοί μόνο ωφελημένοι, θα είναι και η κοινωνία μας συνολικά ωφελημένη γιατί τα άτομα αυτά έχουν να προσφέρουν πολλά πράγματα, όπως βλέπουμε από μεγάλες προσωπικότητες ΑμεΑ που προσφέρουν στη συνολική κοινωνική μας ζωή τόσο στον τόπο μας όσο και διεθνώς.
Σας ευχαριστώ.