«Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση» ή ηλεκτρονική γραφειοκρατία;

Άρθρο μου στην εφημερίδα Real News.

Προ ημερών υπεβλήθη προς συζήτηση στη Βουλή νομοσχέδιο για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Ακούγονται ευχάριστα οι κυβερνητικές προθέσεις για ηλεκτρονική διεκπεραίωση των συναλλαγών με το Δημόσιο, κρύβουν όμως σοβαρά σφάλματα στη φιλοσοφία και τις διατάξεις του νομοσχεδίου. Συνοπτικά:

  • Το νομοσχέδιο επιχειρεί να μηχανοργανώσει τις σημερινές διοικητικές διαδικασίες. Είναι όμως παράλογο να γίνει ψηφιακή η ατελείωτη σειρά πιστοποιητικών, αδειών και βεβαιώσεων που επιβαρύνουν πολίτες και επιχειρήσεις. Πολλές συναλλαγές με το Δημόσιο ήδη διεκπεραιώνονται ηλεκτρονικά – όμως η γραφειοκρατία και η αδιαφάνεια εξακολουθούν να καταδυναστεύουν τον τόπο. Η ψηφιοποίηση των διαδικασιών θα έπρεπε να υλοποιείται παράλληλα με την απλούστευση και τον επανασχεδιασμό τους.
  •  Με το νομοσχέδιο δίνεται σε κάθε φορέα του Δημοσίου αρμοδιότητα για τη διαμόρφωση του διαδικτυακού του τόπου, χωρίς επαρκή πρόνοια για ομοιογένεια μεταξύ των φορέων. Οι συναλλασσόμενοι θα πρέπει να εξοικειώνονται με διαφορετικές κατά περίπτωση ηλεκτρονικές διαδικασίες. Η πολυδιάσπαση αυτή αυξάνει και το κόστος των πληροφοριακών συστημάτων. Η μετάβαση στην ψηφιακή διαδικασία απαιτεί αποτελεσματικό συντονισμό και σχεδιασμό.
  • Ο κατακερματισμός της ευθύνης για τα ηλεκτρονικά μέσα του Δημοσίου, αυξάνει τους κινδύνους που απειλούν τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών. Και μάλιστα τη στιγμή που δίνεται στους φορείς του Δημοσίου η δυνατότητα να καθιστούν υποχρεωτική την ηλεκτρονική διεκπεραίωση ορισμένων συναλλαγών. Η πολιτεία πρέπει στην ψηφιακή εποχή να έχει αυξημένη ευαισθησία απέναντι στα προσωπικά δεδομένα, αλλά  και στην ελευθερία επιλογής των πολιτών.

Τα πράγματα επιδεινώνονται λόγω ακραίων φαινομένων ενδοκυβερνητικής συγχύσεως. Το νομοσχέδιο προβλέπει Διυπουργική Επιτροπή με συντονιστικό ρόλο, αποτελούμενη από τους Προϊσταμένους των Γενικών Διευθύνσεων Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης που θεσμοθετούνται σε κάθε Υπουργείο, και υπαγόμενη στον Υπουργό Εσωτερικών. Τις ημέρες όμως που συζητούνταν στη Βουλή το νομοσχέδιο, δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου που προβλέπει τη συγκρότηση μιας άλλης Επιτροπής Πληροφορικής και Επικοινωνιών, υπαγόμενης απευθείας στον Πρωθυπουργό και αποτελούμενης από ένα Σύμβουλό του και Γενικούς Γραμματείς Υπουργείων. Με άλλα λόγια, την ίδια στιγμή, για το ίδιο αντικείμενο, συγκροτούνται δυο διαφορετικές Επιτροπές : μια υπό τον Πρωθυπουργό και μια υπό τον Υπουργό Εσωτερικών. Και μάλιστα χωρίς καθορισμό ορίων αρμοδιοτήτων της κάθε μιας έναντι της άλλης!  Ποιος θα συντονίζει ποιον, και πώς; Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση καταντά ηλεκτρονική γραφειοκρατία. Αν δεν αφορούσε τόσο σοβαρό ζήτημα, η εικόνα αυτή θα ήταν κωμική.

Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση αποτελεί συστατικό στοιχείο της πρότασης για την έξοδο από την κρίση την οποία παρουσίασε ο Αντώνης Σαμαράς στο Ζάππειο ΙΙ. Το ψηφιακό μέλλον της πατρίδας μας είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφεθεί δέσμιο των αντιφάσεων μιας κυβέρνησης σε σύγχυση.

Μανούσος Γ. Βολουδάκης
Γραμματέας Νέων Τεχνολογιών Ν.Δ.
πρώην βουλευτής Χανίων