Συνέντευξη του Μανούσου Βολουδάκη στην εφημερίδα «Τύπος της Κυριακής».

«Στόχος να αποφύγουμε απολύσεις στο Δημόσιο».

Την εκτίμηση πως τελικά η κυβέρνηση παρουσιάζοντας το πρόγραμμα της για την κινητικότητα στο Δημόσιο θα πείσει την Τρόικα και δεν θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε απολύσεις εκφράζει ο Μανούσος Βολουδάκης. Ο υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης παρουσιάζει το πρόγραμμα του υπουργείου με έμφαση στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και την αναδιοργάνωση της Δημόσιας Διοίκησης, τονίζοντας πως στόχος είναι ένα πιο αξιοπρεπές, λειτουργικό και αξιοκρατικό κράτος.

Θεωρείτε πως το σχέδιο της κινητικότητας θα πείσει την Τρόικα και θα αποφύγουμε έτσι τις απολύσεις στο Δημόσιο;
Πιστεύω πως θα πείσει, βρίσκεται σε εξέλιξη η εξειδίκευση του σχεδίου. Δεν είναι εύκολη άσκηση, καθώς ερχόμαστε αντιμέτωποι με παγιωμένες νοοτροπίες δεκαετιών αλλά αυτή είναι υποχρέωσή μας απέναντι στην ελληνική κοινωνία και τον πολίτη. Το μεγάλο στοίχημα είναι η αξιολόγηση παντού, για όλους, ώστε να καταφέρουμε ν’ αποκτήσουμε μια Δημόσια Διοίκηση που θα ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες της κοινωνίας.

Σε ποια φάση βρίσκεται το δεύτερο κύμα συγχωνεύσεων και καταργήσεων φορέων του Δημοσίου; Πόσο κρίσιμη είναι η πολιτική επιλογή των συγχωνεύσεων και καταργήσεων δημόσιων φορέων στο συνολικό στοίχημα της Διοικητικής Μεταρρύθμισης ;
Το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης έχει ήδη προχωρήσει στην εκπόνηση μιας εισήγησης που προβλέπει τη συγχώνευση περισσότερων από 600 φορέων του Δημοσίου που επιτελούν ομοειδείς σκοπούς και την κατάργηση περίπου 70 φορέων που είτε δεν είναι πλέον χρήσιμοι είτε το έργο τους μπορεί να επιτελεστεί καλύτερα από τις κεντρικές υπηρεσίες των υπουργείων ή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Πρόκειται για μια προσπάθεια εξορθολογισμού του Δημοσίου στη βάση της εκμετάλλευσης των οικονομιών κλίμακας και της δημιουργίας βιώσιμων φορέων. Στην Ελλάδα έχουμε περισσότερους από 1.500 φορείς της γενικής κυβέρνησης και αυτό δεν είναι λογικό. Απαιτείται βέβαια στην προσπάθεια αυτή και η συνεργασία των κατά περίπτωση εποπτευόντων υπουργείων. Για τους φορείς που υπάρχει συναίνεση, έχει ήδη ξεκινήσει η νομοπαρασκευαστική εργασία.

Η ελληνική κοινωνία ακούει εδώ και δεκαετίες τις κυβερνήσεις να εξαίρουν το ρόλο των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στη Δημόσια Διοίκηση και να εξαγγέλλουν μεγάλα έργα πληροφορικής. Το αποτέλεσμα όμως δεν ανταποκρίνεται στο ύψος των πόρων που έχουν δαπανηθεί τα τελευταία τριάντα χρόνια. Τι διαφορετικό κάνετε;
Μια βασική διαφορά είναι ότι έχουμε θέσει στρατηγικούς στόχους, τους οποίους όμως προσεγγίζουμε με απλά, πρακτικά βήματα βραχυπρόθεσμου ορίζοντα. Δεν είναι δυνατό να περιμένουμε την υλοποίηση μεγάλων έργων, όπως γίνονταν στο πρόσφατο παρελθόν, χωρίς ένα άμεσο σχέδιο δράσης. Έχουμε στόχους για το 2015 (τότε ολοκληρώνεται η στρατηγική), αλλά δεν περιμένουμε άπρακτοι. Ορίσαμε τους μακροπρόθεσμους στόχους, προκηρύξαμε ήδη τα απαραίτητα έργα πληροφορικής, αλλά παράλληλα ορίσαμε ενδιάμεσους, εύκολα επιτεύξιμους, στόχους, οι οποίοι χωρίς ουσιαστικό κόστος μάς φέρνουν σταδιακά όλο και πιο κοντά στο τελικό ζητούμενο. Εδώ παρουσιάζεται αμέσως μια διαφορά. Μια άλλη κρίσιμη διαφορά της κυβέρνησης του Αντώνη Σαμαρά από το παρελθόν είναι αυτή του τρόπου της ενδοκυβερνητικής συνεργασίας. Έχει συγκροτηθεί η Επιτροπή Συντονισμού της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (τριμελής), με αντικείμενο τη διασφάλιση της οριζόντιας συνεργασίας μεταξύ υπουργείων, σ’ έναν τομέα που κατεξοχήν απαιτεί συνεργασία και έπασχε στο παρελθόν από ασυνεννοησία, αλληλεπικαλύψεις δράσεων, αλληλοσυγκρουόμενους στόχους κ.λπ. Παράδειγμα θετικής δράσης στον τομέα αυτό: από τις αρχές του έτους, με παρέμβαση της Επιτροπής Συντονισμού της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, και με δουλειά που υλοποιήθηκε από τα συναρμόδια υπουργεία, συνδέθηκαν ηλεκτρονικά τα ληξιαρχεία με τα ασφαλιστικά ταμεία ούτως ώστε το κράτος να έχει τη δυνατότητα ελέγχου των συντάξεων χωρίς κόστος για τον πολίτη, γραφειοκρατικές διαδικασίες ή συμβολαιογραφικά έξοδα κ.ο.κ.

Ποιος είναι ο κεντρικός στόχος σας στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και τι ρόλο διαδραματίζει η ηλεκτρονική διακυβέρνηση στο συνολικό σχεδιασμό της κυβέρνησης για την αναδιοργάνωση της Δημόσιας Διοίκησης;
Αν θέλει κανείς να περιγράψει με τον πιο απλό τρόπο το στόχο μας, είναι ο εξής: όλες οι υπηρεσίες που σήμερα παρέχονται με ανταλλαγή εγγράφων να μπορούν να παρέχονται ψηφιακά, με ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων και δεδομένων. Αυτό αφορά τόσο στις υπηρεσίες που παρέχονται προς τον πολίτη όσο και στη συνεργασία των φορέων του Δημοσίου μεταξύ τους. Η παρουσίαση αυτή του στόχου είναι συνειδητά υπεραπλουστευτική: βοηθά κι εμάς να μη χάνουμε από τα μάτια μας τις πρακτικές διαστάσεις μιας πολυσύνθετης πολιτικής, αλλά και την κοινωνία να καταλάβει καλύτερα τους στόχους μας και να μπορεί να μας κρίνει κάθε στιγμή. Στόχος μας είναι να πάψει η τυραννία του εγγράφου, της σφραγίδας, της υπογραφής. Κι αυτό ασφαλώς είναι ένας στόχος τον οποίο προσεγγίζουμε παράλληλα με το γενικότερο στόχο της αναδιοργάνωσης του δημόσιου τομέα.

ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
«Στην ψηφιακή εποχή χωρίς να ξοδέψουμε ευρώ»

Μπορείτε να μας δώσετε μερικά ακόμη παραδείγματα των πρακτικών βημάτων για τα οποία μιλήσατε;
Στο εσωτερικό του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης έχουμε από τον Σεπτέμβριο του 2012 αποκλειστικά ηλεκτρονική διακίνηση των εγγράφων, με ψηφιακή υπογραφή. Η ριζική αυτή αλλαγή της καθημερινότητας επιτεύχθηκε χωρίς να ξοδευτεί ούτε ένα ευρώ: όλα τα απαραίτητα συστήματα ήταν διαθέσιμα, απλώς δεν αξιοποιούνταν! Μπορεί να φαίνεται κάτι απλό, δεν είναι όμως τόσο απλό όσο φαίνεται. Στο Δημόσιο για να μεταβεί κανείς σ’ αυτό το στάδιο δεν αρκεί π.χ. να έχει τη δυνατότητα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: πρέπει να λύσει θέματα νομιμότητας διαδικασιών, αναθεώρησης του θεσμικού πλαισίου κ.ο.κ. Το σχέδιο μας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με στόχο την επέκταση της ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων σε όλα τα υπουργεία ως τον Ιούνιο του 2013. Στην Εθνική Διαδικτυακή Πύλη «Ερμής» (www.ermis.gov.gr) βρίσκονται αναρτημένες διαδικασίες για τη μέσω Διαδικτύου αδειοδότηση 272 επαγγελμάτων.

Θεσμοθετήσαμε την ηλεκτρονική «χρονοσήμανση» των εγγράφων, ούτως ώστε να είναι πρακτικά δυνατή η μέτρηση της προθεσμίας που μετρά υπέρ του πολίτη: αν η Διοίκηση δεν απαντήσει εντός προθεσμίας, η άδεια θεωρείται ότι παρασχέθηκε αυτοδικαίως.

Η διαδικασία απλουστεύεται περαιτέρω και ο «Ερμής» αναβαθμίζεται ούτως ώστε να γίνει περισσότερο φιλικός στο χρήστη. Σύντομα έρχονται και άλλα, απλά πρακτικά δείγματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, όπως π.χ. η ηλεκτρονική πληρωμή παραβόλων μέσω του Ερμή και τελικά οι ηλεκτρονικές πληρωμές προς το Δημόσιο γενικά. Τα παραπάνω είναι άμεσα, αλλά υπηρετούν και τους μακροπρόθεσμους στόχους.

Το ίδιο κάνουμε και με τα ζητήματα των τηλεπικοινωνιών: είμαστε ένα βήμα πριν από την προκήρυξη του μεγάλου έργου Σύζευξις II , που θα συνδέσει τηλεπικοινωνιακά όλους τους φορείς του Δημοσίου, με εκτιμώμενη εξοικονόμηση δαπανών της τάξης των 150 εκατ. ευρώ ετησίως (οι προκηρύξεις έχουν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση). Την ίδια στιγμή, δεν περιμένουμε την υλοποίηση του έργου αυτού, που θα χρειαστεί πολλούς μήνες. Καλέσαμε ήδη, σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών, όλους τους παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών του Δημοσίου, για να συγκεντρώσουμε τις διάσπαρτες συμβάσεις, που ουδείς γνωρίζει τον αριθμό και το κόστος τους συνολικά, με σκοπό να αθροίσουμε τη ζήτηση υπηρεσιών και να επιτύχουμε καλύτερους όρους άμεσα.