Ο Υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Μανούσος Βολουδάκης σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Κ.Δ.Δ.Α.), διοργάνωσαν ημερίδα συνεργασίας στελεχών πληροφορικής του δημοσίου τομέα («Καινοτόμο Εργαστήρι») με τίτλο «Εθνική Στρατηγική για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση». Στην ημερίδα υπήρξε συμμετοχή και παρεμβάσεις με τηλεδιάσκεψη από τις Περιφέρειες όλης της χώρας, ενώ συμμετείχαν εμπειρογνώμονες χωρών μελών της Ε.Ε. και ο Προϊστάμενος Στρατηγικού Σχεδιασμού της Γενικής Γραμματείας του Πρωθυπουργού Δρ. Δημήτριος Πτωχός, σε συνεργασία με την Task Force.
Μετά τις εισηγήσεις, πραγματοποιήθηκαν επί μέρους συνεδριάσεις τεσσάρων ομάδων στελεχών, σε τέσσερα εργαστήρια με την εξής θεματολογία:
- Το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση: αναλύθηκε το παρόν θεσμικό πλαίσιο και συζητήθηκαν προτάσεις μείωσης των κανονιστικών πράξεων που απαιτούνται για την εφαρμογή του νόμου, καθώς και η θεσμική εξειδίκευση επιμέρους επιχειρησιακών και τεχνικών ζητημάτων.
- Την προώθηση της ψηφιακής υπογραφής και την μετατροπή διαδικασιών σε ψηφιακές: παρουσιάσθηκε η χρησιμότητα και ο τρόπος επέκτασης της χρήσης της ψηφιακής υπογραφής σε όλες τις υπηρεσίες του δημοσίου και επαγγελματικές ομάδες, καθώς και πρακτικές εφαρμογές μείωσης του διοικητικού κόστους και του διοικητικού βάρους. Συζητήθηκαν επίσης θέματα για την ψηφιοποίηση διαδικασιών καθώς και τη κεντρική πύλη του Δημοσίου “ΕΡΜΗΣ”
- O πολίτης στο επίκεντρο: Διασύνδεση Μητρώων – η αρχή “Once only” (άπαξ και μόνο υποβολή στοιχείων προς το δημόσιο), η επαναχρησιμοποίηση των δεδομένων.
- Ζητήματα συνεργασίας και συντονισμού έργων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης: συζητήθηκαν θέματα διοίκησης έργου, καλές πρακτικές, τρόποι συντονισμού στον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μεταξύ των φορέων του δημοσίου (υπουργεία, ΟΤΑ, κτλ.) και του ιδιωτικού τομέα.
Όλες οι παρουσιάσεις και τα σχόλια καταγράφηκαν και θα συνταχθεί έκθεση με τα συμπεράσματα του εργαστηρίου η οποία θα υποβληθεί στην Συντονιστική Επιτροπή Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
Ακολουθούν τα βασικά σημεία της ομιλίας του Υφυπουργού Δ.Μ.&Η.Δ.:
Α. Το περίγραμμα
Στόχος μας είναι μια στρατηγική Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης που θα ανταποκρίνεται στις σημερινές συνθήκες της πατρίδας μας. Ποιό είναι το εγχείρημα; ποιός είναι ο στόχος του; ποιές είναι οι δυσκολίες του; ποιό είναι το αποτέλεσμα και γιατί αυτό είναι ένα απαραίτητο συστατικό της δημιουργίας συνθηκών ευημερίας για τον τόπο μας;
Υπεραπλουστεύοντας , ο στόχος είναι να μετατραπούν σε ψηφιακές οι λειτουργίες της Δημόσιας Διοίκησης, τόσο αυτές που αφορούν την παροχή υπηρεσιών προς τον πολίτη, όσο και αυτές που αφορούν τη συνεργασία υπηρεσιών και υπαλλήλων στο εσωτερικό της Δημόσιας Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης.
Πρέπει να γίνουν κάποιες αυτονόητες διευκρινίσεις. Η μετατροπή σε ψηφιακή μορφή, αφορά όσες λειτουργίες από τη φύση τους μπορούν να γίνουν ψηφιακές. Σήμερα αυτό αφορά τις περισσότερες πλέον. Χρειάζεται όμως μια ακόμη διευκρίνιση : Δεν θα κάνουμε ψηφιακές όλες τις διαδικασίες, για το λόγο ότι υπάρχουν σημέρα λειτουργίες και διαδικασίες που υφίστανται οι οποίες απλώς πρέπει να πάψουν να υφίστανται. Με δύο λόγια δεν θέλουμε να μετατρέψουμε την γραφειοκρατία σε ηλεκτρονική γραφειοκρατία, κι αυτό είναι βασικό σημείο της στρατηγικής μας.
Είναι αυτοσκοπός η μετάβαση στην ψηφιακή δημόσια διοίκηση ; Όχι. Η στρατηγική για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια, για τη δημιουργία μιας αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης. Μιας Δημόσιας Διοίκησης, που θα υπηρετεί τον πολίτη. Παράλληλα, η στρατηγική για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, στοχεύει, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, να δημιουργήσει συνθήκες και ευνοϊκές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της χώρας : να διασφαλίσει υποδομές και περιβάλλον που θα επιτρέψει στις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου να αναπτυχθούν αξιοποιώντας το μέγιστο των δυνατοτήτων που οι σημερινές τεχνολογικές δυνατότητες παρέχουν.
Βασική αρχή μας στην όλη προσπάθεια είναι η διασφάλιση του απαραβίαστου στη σφαίρας της ιδιωτικής ζωής των πολιτών και των προσωπικών τους δεδομένων. Η ανάπτυξη της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, στο δικό μας σχεδιασμό δεν οδηγεί σε κράτος – «μεγάλο αδελφό». Αντιθέτως, διασφαλίζει όλα τα δικαιώματα των πολιτών , αυξάνει την διαφάνεια και την λογοδοσία στους πολίτες.
Ο ενδοκυβερνητικός, οριζόντιος συντονισμός στο πλαίσιο της Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης, αλλά και μεταξύ των Υπουργείων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή υλοποίηση της στρατηγικής για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Είναι έργο της Επιτροπής Συντονισμού της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης , η οποία απαρτίζεται από τον Υφυπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, τη Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Οικονομικώνκ. Παπακωνσταντίνου και τον Προϊστάμενος του Στρατηγικού Σχεδιασμού, της Γενικής Γραμματείας του Πρωθυπουργού κ. Πτωχό.
Επίσης, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συμμετοχή των στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Β. Πώς επιτυγχάνουμε το στόχο :
Στην προσπάθεια της επίτευξης των στόχων, κινούμαστε σε τρεις άξονες. Ο πρώτος είναι ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός των αναγκαίων συστημάτων, ο δεύτερος η αξιοποίηση όλων των υφισταμένων δυνατοτήτων, και ο τρίτος η δημιουργία νέου, λειτουργικού θεσμικού πλαισίου.
Ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός :
- Ανασχεδιάσαμε και επιχειρούμε να επισπεύσουμε τη διαδικασία υλοποίησης σε μια σειρά από έργα :
ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ, έργο τηλεπικοινωνιακής σύνδεσης όλων των φορέων του Δημοσίου, συγχρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ, με εκτιμώμενη εξοικονόμηση δημόσιας δαπάνης περίπου 150 εκ. / έτος.
CRMS, ενιαίο σύστημα εξυπηρέτησης των πολιτών – έργο κλειδί για την παροχή ψηφιακών υπηρεσιών προς τους πολίτες.
EGOV NOW, πλατφόρμα ενδοκυβερνητικής συνεργασίας (σύστημα G2G).
ERP, σύστημα δημοσιονομικού ελέγχου, προϋπολογισμού 20 εκ. ευρώ.
HRMS, σύστημα ενιαίας διαχείρισης ανθρωπινού δυναμικού του Δημοσίου.
Ανασχεδιάσαμε τα έργα αυτά έτσι ώστε να υποστηρίζουν τη μετάβαση στη Δημόσια Διοίκηση διαχείρισης δεδομένων, και όχι εγγράφων. Να αποτελούν μέρος συνόλου, όχι μόνο με την τεχνική προϋπόθεση της διαλειτουργικότητας, αλλά και με την έννοια της επιδίωξης των κοινών στόχων. Αποτελούν πλατφόρμες πάνω στις οποίες θα αναπτυχθούν εφαρμογές και υποσυστήματα. Το περιβάλλον πληροφορικής της επόμενης μέρας στο Δημόσιο, πρέπει να υπηρετεί την αρχή της άπαξ υποβολής δεδομένων και στοιχείων (“once only”), και της λειτουργικής διασύνδεσης των μητρώων. - Αξιοποίηση όλων των υφισταμένων δυνατοτήτων
Δεδομένων των δημοσιονομικών συνθηκών της πατρίδας μας, είναι αναγκαίο να διασφαλίσουμε ότι όλα τα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου, και τέτοια είναι και τα συστήματα ΤΠΕ, αξιοποιούνται στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
Παράδειγμα τέτοιας αξιοποίησης υφισταμένου δυναμικού, είναι η πολιτική μας για την ψηφιακή Υπογραφή. Αντίστοιχα, η εφαρμογή της «Οδηγίας των Υπηρεσιών» , για την ηλεκτρονική αδειοδότηση επαγγελμάτων, που υλοποιείται στην πράξη μέσω της Εθνικής Διαδικτυακής Πύλης «Ερμής». Και το πιο πρόσφατο παράδειγμα, η αναβάθμιση του «Ερμή» και διοικητικών διαδικασιών σχετιζόμενων με αυτό, ώστε να παρέχονται «Υπηρεσίες επιπέδου 4», ήτοι υπηρεσίες που ολοκληρώνονται διαδικτυακά : Συγκεκριμένα, μετά από τεχνικές και θεσμικές παρεμβάσεις, αναβαθμίζεται το επίπεδο παροχής υπηρεσίας προς τον πολίτη για 81 πιστοποιημένες διαδικασίες, όπως εκδόσεις πιστοποιητικών, βεβαιώσεων, κλπ., ούτως ώστε να παρέχονται στον πολίτη χωρίς αυτοπρόσωπη παρουσία σε γραφεία υπηρεσιών (υπό την προϋπόθεση της αρχικής, άπαξ, εγγραφής και επιβεβαίωσης ταυτότητας). Να σημειωθεί, ότι οι υπηρεσίες αυτές αποτελούν το 36% του συνόλου που ζητούν οι πολίτες από τα ΚΕΠ. - Θεσμικό πλαίσιο
Απαιτείται η δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου που να υπηρετεί τα ανωτέρω. Υπάρχει ανάγκη αναθεώρησης. Ο Ν. 3979/2011 ήταν μια πρώτη προσπάθεια, αγαθών προθέσεων και στοχεύσεων, που όμως δεν οδήγησε στα αποτελέσματα που θα έπρεπε ή θα αναμένονταν. Υπάρχουν πολλοί λόγοι, θα αναφερθώ στους βασικούς : Προκειμένου να τεθούν σε εφαρμογή οι διατάξεις του Ν. 3979/2011, προβλέπεται η έκδοση 33 κανονιστικών πράξεων (Π.Δ. , Υ.Α. και Κ.Υ.Α). Οι διατάξεις αυτές είναι πρακτικά αδύνατο να εκδοθούν όλες σε ρεαλιστικό χρόνο. Παράλληλα, δια των διατάξεων αυτών, ο νόμος αφήνει σε κάθε Υπουργείο τη διακριτική ευχέρεια να ρυθμίζει ζητήματα για τα οποία στην πραγματικότητα θα πρέπει να υπάρχει ενιαία προσέγγιση. Είναι αναγκαίο να απλουστευθούν οι ρυθμίσεις του νόμου, να καταστούν ευχερώς εφαρμόσιμες για το σύνολο της δημόσιας διοίκησης, και παραλλήλως να εξασφαλιστεί απλούστευση των υφιστάμενων διοικητικών διαδικασιών.
Η στρατηγική εκπονείται και θα υλοποιηθεί με τη συνδρομή των στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, ιδιαίτερα το Υπουργείο Εσωτερικών (σχετικά με τα ζητήματα που αφορούν και την αυτοδιοίκηση), και το Υπουργείο Ανάπτυξης (το οποίο έχει την ευθύνη της «Ψηφιακής σύγκλισης», και γενικότερα τον τομέα της αγοράς και των επιχειρήσεων).