Συζήτηση επίκαιρης ερώτησης για τον αλιευτικό τουρισμό

ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, ο αλιευτικός τουρισμός είναι μια από αυτές τις δραστηριότητες που συνδέουν τον πρωτογενή με τον τριτογενή τομέα και που αποτελούν στόχο μιας αναπτυξιακής στρατηγικής για μια χώρα όπως η πατρίδα μας. Επίσης, συνδέουν την αλιευτική δραστηριότητα με τον τουρισμό. Αυτό γίνεται, για παράδειγμα, δίνοντας τη δυνατότητα στον επαγγελματία ψαρά να παίρνει επιβάτες στο σκάφος του έναντι εισιτηρίου, έναντι οποιασδήποτε άλλης συμφωνίας, οι οποίοι θα τον συνοδεύουν στο ψάρεμα, είτε για να παρατηρούν το δικό του ψάρεμα, είτε γιατί έχουν συμφωνήσει κάποιο τρόπο από κοινού αλιείας.
Είναι κάτι που συμβαίνει στις περισσότερες χώρες του κόσμου που έχουν τουρισμό, θάλασσα και ψάρεμα. Στην πραγματικότητα είναι ένας τρόπος που μπορεί να ενισχύσει σημαντικά το εισόδημα των επαγγελματιών αλιέων, γιατί τους δίνεται η δυνατότητα, σε συνθήκες διαρκούς μείωσης του αποθέματος των αλιευμάτων, για ένα πρόσθετο εισόδημα από μια δραστηριότητα παράλληλη με την αλιεία καθεαυτή.
Βέβαια, αυτό που είναι ακόμα σημαντικότερο, κατά την άποψή μου, είναι ότι ο αλιευτικός τουρισμός έχει πολύ μεγάλη σημασία ως ένας τρόπος να δημιουργηθεί πρόσθετο τουριστικό ρεύμα. Ο αλιευτικός τουρισμός δεν αφορά μόνο τους αλιείς, αλλά όλες τις παράλιες περιοχές της χώρας που έχουν τη δυνατότητα της αλιείας. Γι’ αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να θεσμοθετηθεί ο τρόπος και να ξεκινήσει επιτέλους συστηματικά και στην πατρίδα μας η δραστηριότητα αυτή. Για το λόγο αυτό η Πολιτεία πέρυσι, το καλοκαίρι του 2013, με το ν. 4179 θέσπισε τη δυνατότητα αυτή.
Όμως, προϋπόθεση τού να υλοποιηθούν όσα ορίζει εκείνος ο νόμος είναι η έκδοση μιας Κοινής Υπουργικής Απόφασης, δικής σας, της Υπουργού Τουρισμού και του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, με επισπεύδοντα εσάς.
Αρχικά κατέθεσα ερώτηση και στους τρεις σας και μου επιβεβαιώνουν όλοι ότι είναι ευθύνη του δικού σας Υπουργείου –όπως προκύπτει βέβαια από το νόμο- να εκδοθεί η υπουργική απόφαση που θα δώσει τη δυνατότητα της έναρξης αυτής της δραστηριότητας.
Κύριε Υπουργέ, είναι ιδιαίτερα σημαντικό η δραστηριότητα αυτή να μπορεί να ξεκινήσει στην αρχή της σεζόν. Η Βουλή ψήφισε το συγκεκριμένο νόμο από τον Αύγουστο του 2013.
Πιστεύω ότι είναι απαράδεκτο σήμερα να μην έχουμε ακόμα την Υπουργική Απόφαση που ορίζει τις λεπτομέρειες.
Πρέπει δε να πω ότι από τη στιγμή που σας κατέθεσα την ερώτηση υπάρχει και ένα νέο δεδομένο, το οποίο είναι ο πρόσφατος νόμος του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου που εμμέσως καταργεί την άδεια της ερασιτεχνικής αλιείας, καθώς δεν υποχρεώνει πλέον τα ερασιτεχνικά σκάφη, τα τουριστικά σκάφη να έχουν άδεια -είτε αυτά είτε ο επιβαίνων- για να ασκήσουν ερασιτεχνική αλιεία. Ορθώς καταργεί αυτός ο νόμος την άδεια. Δεν μπορούμε με σφραγίδες και υπογραφές να πιστεύουμε ότι ελέγχουμε τα αλιεύματα.
Δημιουργεί, όμως, ένα νέο περιβάλλον, το οποίο πρέπει το δικό σας Υπουργείο που έχει την ευθύνη της αλιείας να το δει σε συνδυασμό και με τις υποχρεώσεις για τη θεσμοθέτηση των διαδικασιών της τουριστικής αλιείας για επαγγελματίες αλιείς.
Ευχαριστώ.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΑΥΤΑΡΗΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Ευχαριστώ και εσάς, κύριε Βολουδάκη, για την ερώτηση.
Μιας και το αναφέρατε, όμως, πριν μπω στην απάντησή μου, να μου επιτρέψετε να αναφέρω ότι ο αλιευτικός τουρισμός αφορά τους επαγγελματίες αλιείς.
Μιλήσατε για την κατάργηση των αδειών και αναφέρεστε στην κατάργηση της ερασιτεχνικής άδειας. Πρέπει να το διευκρινίσω αυτό και θα ενδιατρίψω ίσως στη δευτερολογία μου, αφού μου επιτρέψετε να σπαταλήσω πρώτα το χρόνο μου απαντώντας στον κύριο κορμό της ερώτησής σας.
Συμφωνώ απόλυτα με αυτά που είπατε σε ό,τι αφορά τη διαδικασία του αλιευτικού τουρισμού. Όχι μόνο θα ενισχύσει το εισόδημα του αλιέως –και θα πω μερικά πράγματα γι’ αυτό- θα συμπληρώσει –θα έλεγα- στην ουσία το εισόδημά του, αλλά παράλληλα θα δώσει έναν νέο τομέα τουριστικής δραστηριότητας που θα ευνοήσει όχι μόνο τον αλιέα και όχι μόνο την παράκτια περιοχή, αλλά και τον τουρισμό του τόπου μας. Εξ ου και το ενδιαφέρον για την υποστήριξη αυτού του πράγματος.
Σας θυμίζω ότι είχε προϋπάρξει ο ν. 4170 λίγο πριν γίνουν οι εκλογές του 2012, ο οποίος προέβλεπε ακριβώς τα ίδια πράγματα, απλώς προέβλεπε την έκδοση ενός Προεδρικού Διατάγματος ακριβώς γι’ αυτόν το σκοπό. Αργότερα, βέβαια, με τις μνημονιακές υποχρεώσεις ήρθε ο νόμος του τουρισμού που και εσείς αναφέρατε, ο ν. 4179, και μάλιστα απέτρεψε την ανάγκη έκδοσης Προεδρικού Διατάγματος. Μάλιστα, καταργήθηκε και η απλή αδειοδότηση, η οποία θα γίνεται με Υπουργική Απόφαση και είναι αυτό που και εσείς περιγράφετε.
Λέω, λοιπόν, ότι αυτή η Κοινή Υπουργική Απόφαση από την πλευρά μας έχει φτιαχτεί, έχει συμφωνηθεί με τα συναρμόδια Υπουργεία. Θέλω να πιστεύω ότι θα συμφωνήσουμε όλοι σε αυτήν την Αίθουσα ότι είναι ένας θεσμός που πρώτη φορά υλοποιείται. Παρά τη διαδικασία που θέλουμε να επιταχύνουμε, πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι ότι σε αυτήν τη δραστηριότητα εγείρονται θέματα ασφαλείας. Θα πρέπει να σιγουρέψουμε ότι κάποιος που έχει ένα καράβι πέντε μέτρων δεν μπορεί να έχει επάνω δεκαπέντε τουρίστες. Θα πρέπει να τηρούνται διάφοροι κανόνες ασφαλείας και για τους ίδιους τους τουρίστες. Θα πρέπει να υπάρχει ένα σωσίβιο γι’ αυτούς τους ανθρώπους, αν χρειαστεί να προστατευθούν. Θα πρέπει να τηρούνται κανόνες υγιεινής. Αυτά δεν ήταν αυτόματα μέσα στα σκάφη για τέτοιο μεγάλο αριθμό. Αυτές τις συζητήσεις καταφέραμε να τελειώσουμε.
Εμείς έχουμε κάνει την ΚΥΑ, την έχουμε υπογράψει, έχει φύγει από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τώρα είναι στα συναρμόδια Υπουργεία. Δεδομένου ότι έχουν συζητηθεί όλα αυτά τα θέματα, για το αξιόπλοο, για την ασφάλεια, για την υγιεινή, για τον αριθμό κ.λπ. που ρυθμίζουν όλα αυτά τα θέματα της ασφάλειας, πιστεύω ότι σύντομα θα την υπογράψουν και τα συναρμόδια Υπουργεία, προκειμένου να τεθεί το συντομότερο δυνατόν σε λειτουργία ο συγκεκριμένος θεσμός.

ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, με ικανοποίηση ακούω ότι έχει συνταχθεί και υπογραφεί από δικής σας πλευράς η ΚΥΑ. Για να είμαστε, βέβαια και δίκαιοι προς όλους και για να ξέρει και ο κόσμος για τι ακριβώς μιλάμε, υποθέτω ότι μιλάτε για μια υπογραφή των τελευταίων ημερών, γιατί όταν μου απάντησαν τα συναρμόδια Υπουργεία πριν από δύο εβδομάδες περίπου, δεν είχαν ακόμα στα χέρια τους κείμενο. Υποθέτω ότι στη δευτερολογία σας θα το διευκρινίσετε αυτό γιατί επείγει.
Κύριε Υπουργέ, ο λόγος που επιμένω είναι αυτός. Οι αλιείς πρέπει να γνωρίζουν, όσο το δυνατόν νωρίτερα, στην έναρξη της τουριστικής σεζόν, ότι θα μπορούν να ασκήσουν τη δραστηριότητα αυτή.
Επιπλέον, θα ήθελα να επισημάνω ότι επειδή πρόκειται για έναν πραγματικά νέο θεσμό στην Ελλάδα και οι ίδιοι οι αλιείς δεν γνωρίζουν τις δυνατότητες που ανοίγονται για το επάγγελμά τους, αλλά και για τις περιοχές τους –ειδικά όσοι έχουν την έδρα τους σε χωριά τουριστικά ή σε παραθαλάσσια σημεία που έχουν τουριστικό ενδιαφέρον-, θα πρέπει να αναλάβετε μία πρωτοβουλία να ενημερωθούν γι’ αυτό.
Είναι μία δυνατότητα που τους δίνετε, θεσπίζοντας όλες αυτές τις λεπτομέρειες -που ορθώς δεν είναι στο νόμο, πρέπει να είναι στην υπουργική απόφαση- τις οποίες πρέπει να γνωρίζουν για να μπορέσουν να το κάνουν στην πράξη.
Επειδή κάνατε μία αναφορά σε αυτό που είπα και εγώ για το νόμο του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, να πω ότι σαφώς αφορά την ερασιτεχνική αλιεία –το είπα και εγώ και στην πρωτολογία μου-, αλλά υπάρχει μία έμμεση σύνδεση. Οι ίδιοι εκείνοι που είναι οι πελάτες του επαγγελματία αλιέα για τον αλιευτικό τουρισμό μπορούν να νοικιάσουν ένα σκάφος το οποίο θα κάνει και αλιεία, χωρίς να έχει ιδιαίτερες υποχρεώσεις, όπως έκδοση αδειών κ.λπ. Θα ήταν καλό να διευκρινιστεί αυτό.
Είπα ότι θεωρώ σωστό το ότι καταργήθηκε η υποχρέωση της αδείας. Είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι με σφραγίδες και υπογραφές δεν λύνονται τα προβλήματα αυτού του κόσμου, ιδιαίτερα δε για το ζήτημα της αλιείας, όπου η Πολιτεία και η Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό που επιχειρεί να κάνει είναι να ελέγξει τις ποσότητες που αλιεύουν οι ερασιτέχνες, ώστε να μην εξαντλούνται τα αποθέματα και να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα της αλιείας. Αυτό στην πραγματικότητα δεν το επιτυγχάνεις εκδίδοντας μία άδεια.
Το ζήτημα της βιωσιμότητας πρέπει η Πολιτεία να το προσεγγίσει με άλλο τρόπο. Κακώς έως τώρα υπήρχε η αντίληψη ότι με την έκδοση της αδείας ρυθμίζεται. Αυτό βέβαια θέτει το δικό σας Υπουργείο που έχει την ευθύνη της αλιείας προ νέων συνθηκών και νέων υποχρεώσεων, πώς δηλαδή ακριβώς θα διαμορφωθεί η νέα πολιτική ελέγχου των αλιευμάτων, ακριβώς υπό τις νέες αυτές συνθήκες και δεδομένου του τουριστικού ρεύματος και της ανάγκης σύνδεσης αλιείας και τουρισμού είτε με το ερασιτεχνικό σκάφος είτε με τον επαγγελματία αλιέα.
Σας ευχαριστώ.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΑΥΤΑΡΗΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Χαίρομαι που γίνονται αυτές οι διευκρινίσεις γιατί έχει πολύ μεγάλη σημασία να καταλάβουμε ότι το ένα αφορά την ερασιτεχνική αλιεία και το άλλο αφορά μόνο τους επαγγελματίες αλιείς.
Κατ’ αρχήν να διευκρινίσω ότι δεν λέμε ότι ολοκληρώθηκε η σύνταξη της ΚΥΑ. Ολοκληρώθηκε μεν η σύνταξη και υπεγράφη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά είναι στα συναρμόδια Υπουργεία και απ’ ό,τι μου λένε, επειδή είχε προσυμφωνηθεί το περιεχόμενο, έγιναν δηλαδή εκτεταμένες συζητήσεις εκ των προτέρων μεταξύ των συναρμόδιων Υπουργείων, θέλω να πιστεύω ότι σύντομα οι υπηρεσίες τους θα υπογράψουν την ΚΥΑ για να ολοκληρωθεί το κομμάτι των υπογραφών.
Εμείς, όμως, γνωρίζοντας το περιεχόμενο και επειδή οι μέρες μας είναι και μέρες συζητήσεων για την νέα Κοινή Αλιευτική Πολιτική, λίγο καιρό πριν ανοίξαμε έναν διάλογο με τους αλιείς και στην Εύβοια και στα Χανιά και σε άλλα μέρη. Παντού μιλούμε με τους αλιείς. Αυτό δεν γίνεται μόνο για τη νέα ΚΑλΠ, αλλά και για τη νέα ΚΑΠ. Σας έχει κοινοποιηθεί ότι σε μία, δύο ημέρες θα ενημερωθεί η Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου για το πού βρισκόμαστε και σε εκείνο το θέμα, με την ολοκλήρωση και των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που μας ταλαιπωρούσαν και μας καθυστερούσαν.
Επομένως, σιγά-σιγά ενημερώνουμε τους αλιείς και ιδιαίτερα τους παράκτιους -γιατί αυτούς αφορά κυρίως αυτό το μέτρο- πώς και τι θα γίνει, για να ετοιμαστούν έγκαιρα. Σας διαβεβαιώ ότι θα το δεχτούν θετικά, όπως και μία σειρά άλλων δυνατοτήτων που δίνει πλέον η νέα Κοινή Αλιευτική Πολιτική. Στην προσπάθεια, παραδείγματος χάριν, να προστατέψουμε το αλίευμα και να έχουμε μία αλιεία περισσότερο βιώσιμη και μακροχρόνια, και φέτος ίσως χρειαστεί να πούμε σε έναν αλιέα «γι’ αυτόν το μήνα ή σε αυτήν την περιοχή το μήνα της αναπαραγωγής δεν μπορούμε να ψαρέψουμε, για να έχουμε ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα αργότερα στα ψάρια».
Επομένως, να ένας τρόπος είτε απασχολούμενος με αυτό είτε και με μια σειρά άλλων δραστηριοτήτων -που είχαμε την ευκαιρία να περιγράψουμε στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ- να συμπληρωθεί το εισόδημα του αλιέα, ώστε να είναι και αυτός κοινωνικά και οικονομικά βιώσιμος, γιατί δεν πρέπει να βλέπουμε τη βιωσιμότητα μόνο με περιβαλλοντικούς όρους. Πρέπει να δούμε τη βιωσιμότητα και με οικονομικούς και με κοινωνικούς όρους. Αυτό κάνουμε και στη γεωργία.
Σας θυμίζω μια σειρά συμπληρωματικών δράσεων που σε αυτή την Αίθουσα συζητούσαμε, με τα πολυλειτουργικά αγροκτήματα, την οικοτεχνία και άλλα θέματα που συμπληρώνουν το εισόδημα ενός αγρότη, προκειμένου να τα καταφέρνει καλύτερα. Και αυτό θα κάνουμε, δίνοντας τέτοιες διεξόδους και στους αλιείς.
Ευχαριστώ πολύ.